ضیاالله امیري/ رغون نیوز
افغان روغتیاپالان وایي، طالب چارواکي د کرونا ناروغۍ په مخنیوي کې تر ډېره پاتې راغلي.
په داسې حال کې چې نړۍ دکویډ۱۹ویروس له څلورمې څپې او د کرونا ویروس له نوي ډول ‘اومېکرون’ سره د مبارزې په نویو لارو چارو چټک کارکوي، خو په افغانستان کې له دغه ناروغۍ سره د مبارزې په برخه کې د طالبانو په راتګ سره ستونزې لا زیاتې شوې دي.
د افغان چاپان رغتون یو شمېر ډاکټران وایي، چې د طالبانو په راتګ سره په هېواد کې ډېری اغه مرکزونه تړل شوي چې له دې روغتون سره په همغږۍ یې د کرونا ناروغۍ په وړاندې په لومړۍ کرښه کې مبارزه کوله.
روغتیاپالان خبرداری ورکوي، که د یاد ناروغۍ د مخنیوي په پار کوټلي ګامونه پورته نه شي هېوادوال به له ګڼو ستونزو سره مخ شي. د افغان جاپان روغتون یو تن ډاکټر رغون نیوز ته وویل: ‘اومېکرون’ څپه به د افغانستان لپاره بد زېري له ځان سره ولري، ځکه د یادې څپې په وړاندې هېڅ راز چمتوالی نه دی نیول شوی، آن تر دې چې افغان جاپان روغتون هم د کېټونو او اکسیجن له کمښت سره مخ دی.
روغتیا پالان سپارښتنه کوي، چې خلک دې د ټولنیز واټن په مراعت کولو، لاسونو بیا بیا وینځلو او له ماسک څخه په ګټې د کرونا ناروغۍ مخه ونیسي.
کابل ښاریان، طالبان د کوېډ۱۹وېروس په مخنیوي کې په بې پامۍ تورنوي، کریم د کابل ښار اوسېدونکی وایي، که وضعیت همداسې دوام وکړي سړه هوا او د امکاناتو نشتون به د دې ناروغۍ په خپرېدو مستقیم اغېز ولري.
که څه هم د روغتیا وزارت مسؤلان مني چې د کرونا ناروغۍ د نوې څپې ‘اومېکرون’ د تشخیص لپاره وسایل شتون نه لري، خو د دې ناروغۍ د مخنیوي په پاره په ولایتونو کې د عامه پوهاوي د پيلېدو او د روغتیایي مرکزونو بیا پرانیستلو خبر ورکوي، او له نړیوالو غواړي چې د کرونا ناروغۍ د مخنیوي په برخه کې له افغانستان سره لازمې همکارۍ ته دوام ورکړي.
د روغتیا نړیوال سازمان د معلوماتو پر بنسټ د تېر مېلادي کال له پيل تر دې دمه ۱۵۷۳۸۷ کسان په افغانستان کې په کرونا ناروغۍ اخته شوي، او څه کم ۴میلیونه کسان ته واکسین تطبیق شوی.
کورنا وایروسونه د وایروسونو یوه لویه کورنۍ ده، چې په انسانانو او څارویو کې د ناروغیو سبب ګرځي. په انسانانو کې له ساه لنډي نیولې د منځني ختیځ تر تنفسي سنډروم میرس او شدید تنفسي سینډروم سارس پورې د ګڼ شمیر جدي ناروغیو سبب کیږي.
کویډ۱۹ په کال ۲۰۱۹ میلادي کې د چین په وهان ښار کې تر خپریدو وړاندې نه وه پیژندل شوې او د کرونا د امیکرون بڼه بیا ۲۰۲۱ میلادي کال کې په جنوبي افریقا کې کشف شوه چې څېړونکي یې د نړۍ لپاره خورا خطرناکه بولي چې تېره اونۍ یې یوازې امریکا کې تر یو میلیون ډېرې مثبتې پېښې ثبت شوې دي.
