۷۸۶
قطعنامه‌ٔ نشست ملی رسانه ها
حقوق صنفی، امنیت و حرفه‌یی بودن
نشست ملی رسانه‌ها زیر عنوان حقوق صنفی، امنیت و حرفه‌یی بودن، به روزهای دوم و سوم ثور۱۳۹۷ هجری خورشیدی در کابل برگزار شد.
ما شرکت کنند‌ه‌گان این نشست، با توجه به ابعاد گسترده‌ٔ چالش‌ها و مشکل‌های فعالیت رسانه‌یی و با در نظرداشت بحث‌هایی که در جریان دو روز در زمینه‌های حقوق صنفی، امنیت و حرفه‌یی بودن، داشته‌ایم، موارد آتی را جداً قابل تأمل می‌دانیم:
- تهدیدات امنیتی هنوز به عنوان یک مشکل بزرگ بر سر راه فعالیت رسانه‌یی قرار داشته و با وجود تلاش‌هایی‌که برای رفع این مشکلات صورت گرفته، نیاز به برنامه ریزی‌های بیش‌تر برای تأمین امنیت و ایمنی خبرنگاران و رسانه‌ها وجود دارد.
- با در نظرداشت این‌که در مواردی، هم‌آهنگی لازم میان نهادهای امنیتی در راستای تأمین امنیت رسانه‌ها و خبرنگاران وجود ندارد، رهبری نهادهای امنیتی چه در سطح ملی و چه در سطح محلی باید هم‌آهنگی‌های لازم را به‌میان آورده و هم‌چنان راه‌های بیرون رفت از این وضعیت را برمبنای سهولت‌های دست‌داشته و در روشنی وجایت و مسؤولیت های شان، جست‌وجو و دنبال کنند.
- مشکل‌های اقتصادی در سال‌های اخیر به شدت دامن رسانه‌ها را گرفته است. بسیاری از رسانه‌ها به دلیل ضعف اقتصادی، از فعالیت باز مانده اند. به اساس آمار موجود، از سال ۱۳۹۳ تاکنون فعالیت حدود ۱۸۰ رسانه که شامل تلویزیون‌ها،رادیوها، رسانه های چاپی و خبرگزاری ها می‌شود، متوقف شده است. از سوی دیگر تعداد زیادی از رسانه ها قادر به تأمین هزینه‌های شان نیستند و حتا نمی‌توانند برای ماه‌ها معاشات کارمندان‌شان را بپردازند.
نیاز است تا نهادهای مرتبط دولتی در هم‌کاری با فدراسیون نهادهای ژورنالیستان و رسانه‌ها برای قناعت دادن نهاد های بین المللی حامی ارزش های حقوق بشری، برای ادامه و حتا افزایش کمک‌های شان به جامعه‌ٔ رسانه‌یی افغانستان، تلاش‌های جدی نمایند.
- با وجود این‌که اسناد تقنینی برای تضمین حقوق صنفی خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها، نافذ است، در عمل، این اسناد تطبیق نمی‌شوند. از سوی دیگر، مشکل قرار دادهای خبرنگاران با مالکان رسانه ها، یک مشکل بزرگ است. این‌قراردادها اکثراً یک‌جانبه و غیرعادلانه استند. نبود بیمه‌ٔ کاری و بازنشته‌گی(تقاعد) و برکناری‌های غیرقانونی خبرنگاران از سوی مالکان رسانه‌ها، از مشکلات عمده‌ٔ دیگر در این زمینه به‌شمار می‌رود.
نیاز است تا وزارت‌خانه‌های محترم اطلاعات و فرهنگ، کار و امور اجتماعی، شهدا و معلولین در هم‌کاری با فدراسیون نهادهای ژورنالیستان و رسانه‌های افغانستان، در تطبیق احکام قانون کار و مقرره‌ٔ طرزتأسیس و فعالیت رسانه‌های همه‌گانی، گام‌های جدی و عملی بردارند.
خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها خود باید از احکام قانونی، که حقوق صنفی آن‌ها را تضمین می کند، آگاهی حاصل کنند و برای دست‌یابی به‌حقوق‌شان به‌صورت گروهی و در هم‌آهنگی با فدراسیون نهادهای ژورنالیستان و رسانه‌ها، داد خواهی‌های گسترده را به‌راه اندازند.
فدراسیون نهادهای ژورنالیستان و رسانه‌ها هم‌چنان تعهد می‌سپارد که هرگونه دعوای حقوقی کارمندان رسانه‌ها و خبرنگاران را در رابطه به‌قرار دادهای کاری‌شان قابل پی‌گیری می‌داند و در زمینه، ازهیچ نوع هم‌کاری با آنان دریغ نخواهد کرد.
حرفه‌یی و مسلکی‌بودن در هر مسلک و حرفه‌ای از جمله‌ٔ وظایف و مسؤولیت‌های هرکارکن و کارمند همان مسلک شمرده می‌شود. در ساحه‌ٔ رسانه و خبرنگاری،حرفه‌یی بودن از یک‌سو می‌تواند در فرآیند رسیدن به‌هدف تعریف شده‌ٔ قانونی هر کارمند این ساحه را کمک کند، ازسوی دیگر این مورد می‌تواند ابهت و جایگاه مسلک خبرنگاری را معین، تثبیت و حفظ کند. مشکل‌های عدیده ای دراین زمنیه موجود است. این چالش‌ها در لایه‌های مدیریتی و اجرایی دیده می‌شود. نهادهای مرتبط حکومتی و فدراسیون نهادهای ژورنالیستان و رسانه ها در هم‌آهنگی باهم در روشنی قوانین موجود در رفع این معضل کارخواهند کرد.
مدیران و صاحبان رسانه ها باید در هم‌یاری با خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها در تعمیل و اجرایی کردن موازین ملی اخلاقی رسانه‌ها و خبرنگاران کوشش و تلاش کنند.هم‌چنان، نیاز است مدیران رسانه‌ها زمینه‌ٔ دسترسی به قوانین و موازین ملی اخلاقی خبرنگاری را برای خبرنگاران و کارمندان شان مساعد نمایند.
- عدم دسترسی به اطلاعات، فعالیت رسانه یی را شدیداً صدمه زده است. با وجود تلاش هایی که برای تعدیل و اصلاح قانون دسترسی به اطلاعات صورت گرفته و کارکرد های قابل توجهی که کمیسیون نظارت دسترسی به اطلاعات، در سه سال گذشته داشته، هنوز خبرنگاران و رسانه ها از عدم دسترسی به اطلاعات به ویژه در ولایت ها، شکایت های گسترده دارند.
نیاز است تا با در نظر داشت تجربهٔ موفق ایجاد کمیتهٔ مشترک رسانه ها و حکومت با هدف تأ مین امنیت و مصونیت خبرنگاران و رسانه ها، یک کمیته به ریاست رییس اجرائیه و حضور مقامات ارشد حکومتی، مسؤولان کمیسیون نظارت دسترسی به اطلاعات و نماینده گان فدراسیون نهاد های ژورنالیستان و رسانه ها برای هماهنگی مسایل مرتبط با دسترسی به اطلاعات، ایجاد شود.
شرکت کننده گان این نشست از تلاش های فدراسیون نهاد های ژورنالیستان ورسانه ها و نهاد های بین المللی که تلاش های فدراسیون را حمایت می کنند، ابراز قدر دانی می نمایند.
کابل/ سوم ثور ۱۳۹۷ هجری خورشیدی
